Długoletnie zobowiązanie EBC do zmniejszenia obciążeń sprawozdawczych banków i poprawy jakości oraz porównywalności danych nabrało w roku 2022 konkretny kształt. W grudniu 2021 rozpoczęto fazę projektową programu IReF w celu integracji wymogów statystycznych Eurosystemu wobec banków w jednolite standaryzowane ramy, które będą obowiązywać w całej strefie euro, i które mogą być również przyjęte przez władze innych państw członkowskich UE57. Rada Prezesów EBC przyjęła nowe wytyczne w sprawie danych o papierach wartościowych i statystyki emisji papierów wartościowych51.

Łagodzenie zmian klimatu, zwiększenie gotowości na wypadek pandemii oraz unikanie protekcjonizmu i globalnego rozdrobnienia, nadal zajmują ważne miejsce w programie. W 2022 roku prezes EBC wzięła udział w 4 regularnych wysłuchaniach ECON i w lutym 2022 uczestniczyła w debacie plenarnej na temat Raportu rocznego EBC za rok 2020. Podczas regularnych wysłuchań prezes EBC udzieliła odpowiedzi na ponad 120 pytań posłów do Parlamentu Europejskiego dotyczących szerokiego zakresu tematów. Większość pytań dotyczyła polityki pieniężnej EBC i perspektyw gospodarczych (75%), ale posłowie poruszyli również kwestie związane z zarządzaniem gospodarczym (9%), zmianami klimatu (6%) i prawodawstwem finansowym (4%). Jednocześnie EBC opublikował swoją odpowiedź na uwagi Parlamentu Europejskiego przedstawione w rezolucji w sprawie Raportu rocznego EBC za rok 2020.

4 Wkład EBC w inicjatywy strategiczne europejskiego sektora finansowego

• Zatory podażowe, które wystąpiły w przeszłości, oraz popyt odroczony z powodu pandemii koronawirusa wraz z wysokimi kosztami produkcji związanymi z rosnącymi cenami energii zwiększyły presje cenowe w wielu sektorach gospodarki.
• Równolegle z promowaniem strategii płatności detalicznych Eurosystemu, EBC wspiera prace nad rozwojem innowacyjnych usług płatniczych, w tym na poziomie Rady ds.
• Po pierwsze, postanowiliśmy stosować elastyczność przy reinwestowaniu zapadających papierów wartościowych z portfela PEPP, żeby przeciwdziałać związanym z pandemią zagrożeniom dla mechanizmu transmisji.
• Niemniej umacniało się ono w stosunku do innych znaczących walut, takich jak funt szterling, japoński jen i chińskie renminbi.
• Ogólnie rzecz biorąc, ceny akcji w strefie euro były bardzo zmienne i spadły w 2022 roku Szerokie indeksy cen akcji przedsiębiorstw niefinansowych i banków w strefie euro (wykres 1.15) na dzień 31 grudnia 2022 roku ukształtowały się odpowiednio o około 16% i 4,4% poniżej poziomów odnotowanych na koniec 2021.
• Finansów i konsumpcji gospodarstw domowych była głównym źródłem danych dla dystrybucyjnych rachunków majątkowych w strefie euro.

Szeregi danych obejmują informacje na temat rynków kasowych i terminowych transakcji OIS o łącznej i dziennej średniej kwocie nominalnej i średniej ważonej stawce. Nowe statystyki dopełniają dane o niezabezpieczonych i zabezpieczonych segmentach rynku pieniężnego, które regularnie publikowano, odpowiednio, od listopada 2017 i stycznia 2019. Publikacja nowych statystyk służy zwiększeniu przejrzystości rynkowej i tym samym poprawie funkcjonowania rynku pieniężnego. W okresie od lipca do grudnia 2022 EBC podwyższył swoje podstawowe stopy procentowe o 250 pkt bazowych, i w efekcie stopa depozytowa EBC z poziomu ujemnego do 2,0% na koniec roku. Ten cykl podwyżek wyróżnia się w historii pod względem wielkości podwyżek stóp (2 podwyżki o 50 pkt bazowych i 2 podwyżki o 75 pkt bazowych), szybkości dostosowania stopy procentowej (w ciągu 5 miesięcy) oraz dlatego, że miał miejsce w środowisku o rekordowo wysokiej nadpłynności, wynoszącej ponad 4 bln euro. Nowe linie płynnościowe zostały ustanowione w 2022 z Narodowym Bankiem Polskim i urzędem nadzoru finansowego Andory (Andorran Financial Authority).

W październiku 2022 EBC rozpoczął publikację podzbioru dwustronnych statystyk zagranicznych krajów strefy euro w relacjach z Rosją54. Dodatkowe uszczegółowienie w danych kwartalnych stanowi przydatny element szczegółowy dla aktualnych analiz transakcji i pozycji w relacjach pomiędzy krajami strefy euro a Rosją. Zdecydowana większość konsumentów (90%) uznała, że dotarcie do bankomatu lub banku jest łatwe lub dość łatwe.

Wykres 1.17

Dążąc do opanowania wyjątkowo wysokiej inflacji spowodowanej rosyjską inwazją na Ukrainę i nadal dolegliwymi konsekwencjami pandemii, w roku 2022 EBC kontynuował proces normalizacji polityki pieniężnej. W pierwszej fazie normalizacji, pod koniec marca, Rada Prezesów zaprzestała skupu aktywów netto z tytułu interwencyjnego programu skupu związanego z pandemią (PEPP), na początku lipca zaś – z tytułu programu skupu aktywów (APP). W drugiej fazie – po raz pierwszy od ponad dziesięciu lat – podniesiono podstawowe stopy procentowe EBC; stopa depozytowa przybrała wartość dodatnią po raz pierwszy od 2014 roku. Na ostatnich czterech posiedzeniach roku oficjalne stopy procentowe podniesiono łącznie o 250 pkt bazowych, między innymi na skutek historycznie wysokich pojedynczych podwyżek stóp (wykres 2.1). Rada Prezesów uchwaliła również Instrument Ochrony Transmisji Monetarnej (Transmission Protection Instrument, TPI), mający zapewnić prawidłową transmisję polityki pieniężnej w całej strefie euro.

• W roku 2022 EBC opublikował wyniki pierwszego badania ankietowego na temat korzystania z gotówki przez firmy, rzucając nieco światła na strategie w zakresie bieżącego i przyszłego korzystania z gotówki i jej akceptacji.
• Symulacje z modeli uwzględniających nieliniowość ustalania cen zgodne z mikrodanymi na temat cen sugerują, że wzrost trendu inflacyjnego (a tym samym długoterminowych oczekiwań inflacyjnych firm) o więcej niż 5-6% zwiększyłby znacznie tempo dokonywania zmian cen i nachylenie krzywych Philipsa wygenerowanych przez model.
• Ceny energii były najważniejszym składnikiem wzrostu inflacji HICP, a ceny żywności również rosły coraz silniej, zwłaszcza po inwazji Rosji na Ukrainę w lutym.
• Uważam, że udało nam się pogłębić nasze zrozumienie kosztów związanych z mieszkaniami zajmowanymi przez właścicieli oraz potencjalnego wpływu włączenia ich do wskaźnika HICP z perspektywy prognozowania i monitorowania.

3 Nadzór i rola banku centralnego emitującego euro

Podobnie, skalibrowane modele pokazują, że duże wstrząsy kosztowe mogą mieć nielinearny wpływ na dynamikę inflacji. Nieliniowości w ustalaniu cen sugerują, że w symulacjach z modelu wpływ wstrząsu na częstotliwość zmian ten jest tym większy, im większy ów wstrząs w ujęciu nominalnym. Wstrząsy te muszą być większe niż 15%, by w ich następstwie nieliniowości istotnie przyspieszyły dynamikę inflacji. Biorąc pod uwagę względnie stabilne środowisko do roku 2019, czyli okres, za który dostępne są mikrodane, niewiele jest wskazówek co do empirycznych wartości progów wstrząsu.

Z czasem oczekuje się również wzrostu dochodów uzyskiwanych z aktywów Eurosystemu, co poprawi rentowność banków. Po pierwsze, Rada Prezesów postanowiła zakończyć skup aktywów w ramach APP od 1 lipca 2022. Na początku roku 2022 w gospodarce strefy euro trwała odbudowa aktywności gospodarczej po pandemii; nadal poprawiała się sytuacja na rynku pracy, w czym niebagatelną rolę odegrało wsparcie systemowe władz. Tym niemniej, ze względu szerzenie się wariantu Omikron koronawirusa i na ponowny wzrost zakażeń, perspektywy wzrostu gospodarczego w bliskim terminie były nadal słabe.

Inflacja w Europie 2022 – na co wpływa? Ile wynosi w Polsce i innych krajach?

Niemniej dynamika spożycia indywidualnego spowolniła w ciągu roku z powodu niskich wydatków na dobra nietrwałe i spadający realny dochód do dyspozycji oraz utrzymującą się niepewność. W wyniku znacznego wzrostu zatrudnienia i stopniowego wzrostu płac, dochód z pracy, który zazwyczaj skutkuje większą skłonnością do konsumpcji niż inne źródła dochodu, stanowił główny składnik wzrostu realnego dochodu do dyspozycji w roku 2022. Niemniej rosnąca inflacja w coraz większym stopniu JP Morgan wybiera główny urzędnik z zrównoważonego produktu BNP aby prowadzić nową zieloną jednostkę zmniejszała realne dochody do dyspozycji, eliminując korzystne efekty dobrej sytuacji na rynku pracy i wsparcia fiskalnego. Globalne presje inflacyjne – odzwierciedlone zarówno w miarach inflacji konsumenckiej oraz inflacji z wyłączeniem energii i żywności – wzrosły znacznie w 2022 (wykres 1.2).

EBC podjął istotne działania, aby wyjaśnić, jak jego decyzje w zakresie polityki pieniężnej wpłyną na inflację. W celu wyjaśnienia szerszej opinii publicznej, jaki jest cel podwyższonych stóp procentowych, co konkretnie oznaczają one dla ludzi i ich wyborów ekonomicznych, EBC przeprowadził szeroko zakrojoną kampanię informacyjną. W tym celu opublikowano nowy informator (dostępny we wszystkich językach UE) oraz zorganizowano wiele wystąpień telewizyjnych i radiowych członków Zarządu i pracowników EBC, aby wyjaśnić poszczególne decyzje i ich uzasadnienie, a także aby rozwiać wątpliwości. Jako instytucja publiczna EBC dąży do osiągnięcia najwyższego poziomu uczciwości i dobrego postępowania, stale monitorując i dostosowując swoje systemy, tak aby spełniały swoje zadanie w szybko zmieniającym się świecie (zob. podrozdział 11.2). Odnośnie do wpływu na społeczeństwo EBC podjął kolejne wysiłki, aby wyjaśnić swoją politykę społeczeństwu, kierując swoje działania do różnych grup odbiorców i odpowiadając na obawy obywateli, a także regularnie tworząc przestrzeń do rozmów z obywatelami. EBC zaktualizował również swoje polityki i praktyki w zakresie zarządzania zasobami ludzkimi zgodnie z nowymi sposobami pracy, które pojawiły się w reakcji na pandemię COVID-19.

Jednocześnie skup w ramach PEPP prowadzono w sposób elastyczny, umożliwiając zmiany kwoty zakupów w czasie, w zależności od klas aktywów i jurysdykcji. Średni ważony termin zapadalności papierów wartościowych sektora publicznego zgromadzonych w ramach PEPP na koniec 2022 wynosił 7,6 roku, przy pewnych różnicach między jurysdykcjami. W szczególności Rada Prezesów uznała, że pandemia pozostawiła na gospodarce strefy euro trwałe rysy, które sprawiają, że transmisja normalizacji polityki pieniężnej EBC nie przebiega równomiernie w poszczególnych jurysdykcjach.

Odpowiednie rekomendacje zostaną wdrożone w czerwcu 2023 roku, wraz z realizacją drugiego etapu stopniowego wygaszania rozwiązań łagodzących kryteria dla zabezpieczeń. Ten proces pozwoli na stopniowe przywracanie w Eurosystemie poziomu tolerancji ryzyka sprzed pandemii dla operacji kredytowych, a jednocześnie zapobiec skokowemu spadkowi dostępności zabezpieczeń (tzw. cliff effects). W warunkach wysokiej niepewności w 2022 analizy rynku pracy stanowiły zasadniczy element oceny stanu gospodarki i stopnia jej osłabienia. W niniejszej ramce przeanalizowano podobieństwa i różnice pomiędzy rynkiem pracy strefy euro i USA pod względem ich odbudowy po pandemii.

Inflacja w Europie 2022 – na co wpływa wysoki wskaźnik inflacji?

W sumie, wsparcie uznaniowe brutto (wsparcie związane z energią i inflacją oraz wydatki na uchodźców i wojsko) wyniosło zatem 2,1% PKB strefy euro, a po odjęciu nowego finansowania – 1,9% PKB (wykres 1.10). W celu lepszego oszacowania ryzyka finansowego związanego z klimatem, w 2022 roku Eurosystem przeprowadził pierwszy klimatyczny test warunków skrajnych dla kilku ekspozycji finansowych w swoim bilansie. Główne wyniki dotyczące portfela obligacji korporacyjnych zostały opublikowane w informacjach finansowych Eurosystemu dotyczących klimatu w marcu 2023.

Praca zawodowa wykonywana dotychczas za określoną pracę coraz częściej okazuje się niewystarczająca. Potrzebujesz więcej środków, aby utrzymać się w czasach stale rosnącej inflacji i stóp procentowych? Jedynym słusznym rozwiązaniem jest zmiana pracy na lepiej płatną, choć w dzisiejszych czasach nie jest to takie łatwe zadanie.